Światowy Dzień Sepsy stanowi szczególny czas refleksji nad jednym z największych wyzwań współczesnej medycyny jakim jest sepsa. Będąca gwałtowną reakcją organizmu na zakażenie, jest stanem bezpośredniego zagrożenia życia, z którym globalnie mierzy się około 50 milionów ludzi rocznie, a około 11 milionów z nich umiera. Analizując rodzimy krajobraz przeciwdziałania i walki z sepsą, eksperci wskazują na szereg zaniedbań oraz dalsze niedostosowanie do międzynarodowych standardów WHO. Stąd pojawia się pytanie, czy ostatnio wystosowany międzynarodowy list Global Sepsis Alliance oraz European Sepsis Alliance wraz z Fundacją Nadzieja dla Zdrowia do Premiera RP Donalda Tuska, odmieni oblicze sepsy, wpływając tym samym na jej uwzględnienie w priorytetach podczas nadchodzącej polskiej prezydencji w Radzie Unii Europejskiej? Czy Ministerstwo Zdrowia rozpocznie w końcu prace nad krajową strategią walki z sepsą?


Global Sepsis Alliance apeluje do polskich władz.

Z okazji Światowego Dnia Sepsy, Global Sepsis Alliance oraz European Sepsis Alliance wraz z Fundacją Nadzieja dla Zdrowia, wystosowały trójstronny list do Premiera RP Donalda Tuska, adresowany również do Minister Zdrowia, Izabeli Leszczyny oraz Ministra Spraw Zagranicznych – Radosława Sikorskiego. W liście „Ratowanie życia dzieci i dorosłych w Polsce i Unii Europejskiej. Priorytetyzacja sepsy na poziomie krajowym i regionalnym”, organizacje zwróciły się o uwzględnienie walki z sepsą jako priorytetu zdrowotnego podczas nadchodzącej polskiej prezydencji w Radzie Unii Europejskiej. Zaapelowano o włączenie walki z sepsą do listy naczelnych celów, wskazując Prezydencję jako wyjątkową okazję do uratowania setek tysięcy dzieci, kobiet i mężczyzn w regionie UE oraz docelowo, uniknięcie milionów zgonów oraz trwałej niepełnosprawności na całym świecie. Podkreślono, że sepsa otrzymuje nieproporcjonalnie mało uwagi politycznej i zasobów na odpowiednie działania, zarówno na poziomie krajowym, jak i międzynarodowym. Wskazano również, że w Europie sepsa dotyka ponad 3 milionów ludzi rocznie, powodując tym samym aż 680 000 zgonów.

Polska daleko w tyle. Inspiracje z zagranicy.
Należy pamiętać, że wśród państw europejskich, np.: w Wielkiej Brytanii, Irlandii, Francji, Hiszpanii, Szwecji czy Belgii, już dawno udało się opracować, a także wdrożyć Krajowe Plany Działania dotyczące sepsy, uwzględniające nie tylko same programy edukacyjne, ale również zaawansowane systemy monitorowania pacjentów oraz integracji technologii AI w diagnostyce. Dlatego, państwa europejskie powinny stanowić dobry przykład, a także wzór dla polskich władz. Jak do tej pory, Polska jest daleko w tyle, nie mając nawet wdrożonych podstawowych rekomendacji eksperckich, wypracowanych na podstawie międzynarodowych standardów WHO. Niezbędne postulaty zostały przygotowane przez naczelnych polskich specjalistów, mających niepodważalną specjalistyczną wiedzę wraz z doświadczeniem w przeciwdziałaniu i walce z sepsą. W oparciu o rekomendacje przekazane w ubiegłym roku do Ministerstwa Zdrowia, jak i w czerwcowym apelu ekspertów, w liście Global Sepsis Alliance zwrócono ponownie uwagę na konieczność:
 Stworzenia Krajowego Rejestru Sepsy,
 Wprowadzenia ujednoliconej procedury szybkiego pobrania krwi na posiew,
 Zwiększenia dostępności do diagnostyki 24h,
 Regularnego dofinansowywania materiałów zużywalnych w sprzęcie zakupionym przez WOŚP,
 Zwiększenia liczby lekarzy i pielęgniarek na oddziałach intensywnej terapii oraz diagnostów,
 Edukowania personelu medycznego.


„W Polsce wciąż brakuje kompleksowych systemów wczesnego wykrywania i leczenia sepsy. Konieczne są natychmiastowe działania, takie jak: utworzenie krajowego rejestru sepsy, ujednolicenie procedur diagnostycznych, systematyczne dofinansowywanie sprzętu oraz zwiększenie dostępności do nowoczesnych technologii medycznych. Dodatkowo, kluczowa jest świadomość społeczna i edukacja personelu medycznego, mogące znacząco poprawić wyniki leczenia oraz wpłynąć na zmniejszenie śmiertelności związanej z sepsą. Ważną rolę odgrywa diagnostyka. Dlatego też, kilka miesięcy temu eksperci ds. sepsy wspólnymi siłami wystosowali apel do Ministra Zdrowia – Izabeli Leszczyny o powołanie zespołu ds. sepsy przy Ministerstwie Zdrowia, czekamy na odpowiedź. Powołany zespół mógłby podjąć realne działania w postaci wdrożenia wypracowanych postulatów” – podkreśla dr n. med. Monika Pintal – Ślimak, Prezes Krajowej Rady Diagnostów Laboratoryjnych.


Należy przypomnieć, że do Minister Izabeli Leszczyny zaapelowali wybitni eksperci z całego kraju: prof. dr hab. n. med. Mirosław Czuczwar, prof. dr hab. n. med. Aleksander Deptuła, prof. dr hab. n. med. Katarzyna Dzierżanowska – Fangrat, prof. dr hab. n. med. Waldemar Goździk, prof. dr hab. n. med. Waleria Hryniewicz, prof. dr hab. n. med. Andrzej Kübler, ppłk. rez. dr hab. n. med. Waldemar Machała, dr hab. n. med. Ernest Kuchar, dr n. med. Monika Pintal – Ślimak oraz Fundacja Nadzieja dla Zdrowia.

Globalna Agenda ds. Sepsy 2030.
28 maja 2024 roku w Genewie odbył się wielostronny dialog poświęcony Globalnej Agendzie ds. Sepsy 2030. Dyskutowano nad skutecznymi metodami zapobiegania, identyfikacji i leczenia sepsy. Wśród kluczowych wniosków znalazła się potrzeba wzmocnienia systemów ochrony zdrowia, zwiększenia świadomości społecznej oraz edukacji na temat sepsy, a także inwestowania w innowacyjne technologie, takie jak sztuczna inteligencja. Dlatego Polska prezydencja w Radzie UE, rozpoczynająca się już 1 stycznia 2025 roku, stanowi wyjątkową okazję do wprowadzenia istotnych zmian, zarówno na poziomie krajowym, jak i europejskim. Global Sepsis Alliance wraz European Sepsis Alliance zarekomendowały, aby walka z sepsą stała się kluczowym elementem agendy zdrowia publicznego UE, mogącym znacząco poprawić wyniki jej leczenia oraz zwiększyć świadomość na jej temat.


„Sepsa jest jednym z największych globalnych zagrożeń zdrowotnych, które możemy skutecznie zwalczać poprzez skoordynowane działania na poziomie międzynarodowym. Polska prezydencja w Radzie UE stanowi niepowtarzalną okazję do wywarcia realnego wpływu na politykę zdrowotną w Europie. Inwestycje w edukację, innowacje technologiczne oraz wzmocnienie systemów ochrony zdrowia mogą uratować miliony ludzkich istnień. W imieniu polskich ekspertów w przeciwdziałaniu i walce z sepsą, wzywamy polski rząd do uznania walki z sepsą za kluczowy priorytet i podjęcie zdecydowanych kroków w tej walce” – dodaje prof. dr hab. n. med. Andrzej Kübler, Prezes Stowarzyszenia „Pokonać Sepsę”.


Światowe zagrożenie zdrowotne.
Należy pamiętać, że sepsa, będąca zagrażającą życiu dysfunkcją narządów wywołaną nieprawidłową reakcją organizmu na zakażenie, co 2,8 sekundy zabija jedną osobę na świecie. Mimo tego, że jest jedną z najczęstszych przyczyn zgonu, wciąż jest marginalizowana. Skuteczna batalia z sepsą wymaga zwiększenia świadomości, sprawnej diagnostyki pozwalającej na wczesną diagnozę oraz skutecznego leczenia wraz ze wsparciem badań naukowych. Dlatego pojawia się pytanie, czy dotychczasowa praca i wysiłek włożone w przeciwdziałanie oraz walkę z sepsą, czerwcowy apel do Minister Zdrowia – Izabeli Leszczyny o powołanie eksperckiego zespołu ds. sepsy przy MZ oraz list Global Sepsis Alliance, przyniosą w końcu realne rezultaty dla pacjentów, zarówno w polskim, jak i europejskim systemie opieki zdrowotnej?